KHÁNG SINH PHỔ RỘNG LÀ GÌ? CÔNG DỤNG VÀ MỘT SỐ LƯU Ý

1. Kháng sinh phổ rộng là gì?

Kháng sinh là một loại dược chất được sản xuất từ vi khuẩn và chất hóa học tổng hợp. Chúng có tác dụng ức chế, cũng như tiêu diệt các loại vi sinh vật gây bệnh. Các chuyên gia thường phân loại kháng sinh dựa trên cấu trúc hóa học và phổ tác dụng của chúng. Tiêu biểu là kháng sinh phổ hẹp và kháng sinh phổ rộng.

Kháng sinh phổ rộng là nhóm kháng sinh gây ra tác động trên cả hai chủng vi khuẩn Gram âm và Gram dương. Điển hình như: Tetracyclines, fluoroquinolones, phenicols, cephalosporin thế hệ 3, 4,... Kháng sinh phổ rộng thường được sử dụng trong những trường hợp dưới đây.

1.1. Dùng kháng sinh phổ rộng khi chưa xác định chính xác nhóm vi khuẩn gây bệnh

Người bệnh được chẩn đoán bị nhiễm khuẩn nhưng không biết chính xác do nhóm vi khuẩn nào gây ra. Trường hợp khác là nghi ngờ có sự tấn công của nhiều nhóm vi khuẩn. Lúc này, nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn tới tình trạng nhiễm khuẩn cho các cơ quan khác.

1.2. Kháng sinh phổ hẹp không mang lại hiệu quả

Trường hợp kháng sinh phổ hẹp không đủ tác động lên các loại vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể. Lúc này, bắt buộc phải sử dụng tới các loại kháng sinh có phổ rộng để tăng cường hiệu quả.

1.3. Dùng kháng sinh phổ rộng để dự phòng nhiễm khuẩn khi tiến hành phẫu thuật

Sử dụng trong trường hợp dự phòng nhiễm khuẩn giai đoạn trong và sau khi phẫu thuật. Bên cạnh đó, những người có nguy cơ nhiễm khuẩn cao, bệnh nhân bị ức chế miễn dịch…cũng được chỉ định sử dụng loại kháng sinh này.

Kháng sinh phổ rộng là nhóm kháng sinh dùng để ức chế, tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh

ĐẶT HẸN NGAY HÔM NAY ĐỂ ĐƯỢC:

 Khám và tư vấn miễn phí

 Miễn phí chụp film cùng với máy Conebeam CT trị giá 700K

 Miễn phí quét mẫu hàm công nghệ ITERO trị giá 3 triệu

 Hỗ trợ trả góp 0% lãi suất

2. Phân loại các nhóm kháng sinh có phổ rộng thường gặp

Kháng sinh phổ rộng được phân loại dựa trên cấu trúc hóa học của chúng. Dưới đây là một số nhóm kháng sinh có phổ rộng thường gặp.

2.1. Kháng sinh phổ rộng - Nhóm beta-lactam

Trong nhóm beta-lactam, nhiều nghiên cứu biến đổi cấu trúc hóa học của Cephalosporin và Penicillin đã tạo nên Carbapenem. Đây là nhóm kháng sinh diệt khuẩn có phổ kháng khuẩn rộng và hoạt tính rất mạnh trên vi khuẩn Gram âm. Một số thuốc kháng sinh tiêu biểu trong nhóm này gồm: Imipenem, Doripenem, Meropenem hay Ertapenem. Chúng có phổ tác dụng rất rộng trên cả vi khuẩn hiếu khí và kỵ khí.

Nhóm kháng sinh này có tác dụng trên nhiều loại nhiễm trùng như nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu…Ngoài ra, nhóm beta-lactam cũng được sử dụng để dự phòng nhiễm trùng sau phẫu thuật.

>>> Xem thêm: 

Phẫu thuật ghép xương hàm implant có đau không?

Phẫu thuật cười hở lợi ở đâu uy tín? Review của khách hàng đã phẫu thuật thành công

2.2. Kháng sinh phổ rộng - Nhóm Phenicol

Nhóm kháng sinh phenicol bao gồm 2 loại: Chloramphenicol và Thiamphenicol. Trong đó, Chloramphenicol là dòng kháng sinh tự nhiên, ngược lại Thiamphenicol lại là dòng kháng sinh tổng hợp. 

Kháng sinh phổ rộng nhóm Phenicol có phổ kháng khuẩn bao gồm cả cầu khuẩn Gram dương và Gram âm. Ngoài ra, không thể không kể tới các chủng kỵ khí và vi khuẩn không điển hình. Tuy nhiên trên thực tế, loại thuốc kháng sinh này hiện nay đã không còn được sử dụng phổ biến, Nguyên nhân là bởi các chủng vi khuẩn gây bệnh đã kháng thuốc với tỉ lệ cao. Đồng thời, việc sử dụng thuốc lâu dài còn có thể gây độc tính, ảnh hưởng tới quá trình tạo máu.

Hình ảnh một số kháng sinh phổ rộng nhóm Phenicol

Nhóm Phenicol có tác dụng điều trị nhiễm trùng trùng da và mô mềm. Ngoài ra, nhóm kháng sinh này còn được sử dụng để điều trị một số bệnh lý khác như: Bệnh thương hàn, bệnh nhiễm trùng do Rickettsia, bệnh nhiễm trùng do Mycoplasma…

2.3. Kháng sinh phổ rộng - Nhóm Cyclin

Khóm kháng sinh Cyclin có phổ kháng khuẩn rộng trên rất nhiều chủng vi khuẩn. Trong đó, có cả chủng vi khuẩn điển hình và không điển hình như Chlamydia spp hay Mycoplasma pneumoniae. Ngoài ra, loại thuốc kháng sinh phổ rộng này cũng có tác dụng hiệu quả một số số loại xoắn khuẩn như Borrelia recurrentis hay Treponema pallidum (giang mai).

Loại kháng sinh này đã được ứng dụng vào việc điều trị bệnh từ rất lâu. Do đó hiện nay, tỉ lệ vi khuẩn kháng lại tetracyclin cũng ở mức cao.

2.4. Kháng sinh phổ rộng - Nhóm fluoroquinolone

Fluoroquinolone là nhóm kháng sinh phổ rộng gây ra tác dụng trên cả chủng vi khuẩn gram dương, gram âm và vi khuẩn kháng thuốc. Trong thực tế, nhóm kháng sinh Fluoroquinolone được sử dụng để điều trị bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp, tiết niệu như: viêm bàng quang, viêm thận, viêm niệu đạo, viêm phổi…

>>> Xem thêm: 

7 nhóm kháng sinh chính bao gồm những gì? Cơ chế hoạt động

3. Kháng sinh phổ rộng được sử dụng như thế nào?

Kháng sinh phổ rộng là dòng kháng sinh thường được sử dụng theo đường tiêm hoặc đừng uống. Liều dùng cũng như cách dùng cụ thể sẽ tùy thuộc vào loại kháng sinh, tình trạng sức khỏe người bệnh cũng như mức độ nhiễm trùng.

Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn sử dụng thuốc kháng sinh có phổ rộng trong thời gian khoảng 5 - 10 ngày. Tuy nhiên với một số trường hợp, thời gian sử dụng loại kháng sinh này có thể sẽ kéo dài hơn.

Về cơ bản, loại kháng sinh phổ rộng mang tới rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh cũng tồn tại những tác dụng phụ không mong muốn như:

• Người bệnh bị rối loạn tiêu hóa, xuất hiện các triệu chứng như tiêu chảy, buồn nôn, nôn, mửa…Một số khác gặp phải phản ứng dị ứng, xuất hiện tình trạng ngứa, nổi mẩn, phát ban…Thực tế đây chỉ là những tác dụng phụ ban đầu của việc sử dụng kháng sinh, không đe dọa tới tính mạng.
• Làm răng nguy cơ tăng men gan, thận, viêm gan, tăng bạch cầu ái toan và làm tăng nguy cơ kháng thuốc.
• Kháng sinh phổ rộng là loại kháng sinh có khả năng bao trùm lên nhiều loại vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên chính điều này cũng đã gây ra những ảnh hưởng nhất định tới hệ vi khuẩn có lợi trong cơ thể. Việc các vi khuẩn có lợi bị tiêu diệt rất dễ gây ra nhiễm trùng thứ phát. 
• Khi tiếp xúc với kháng sinh một thời gian dài, các loại vi khuẩn có thể thay đổi cấu trúc, chức năng của mình và kháng lại kháng sinh. Lúc này, việc sử dụng thêm kháng sinh sẽ càng làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn.

Kháng sinh phổ rộng gây tác dụng phụ như rối loại tiêu hóa, viêm gan

4. Sử dụng kháng sinh phổ rộng cần phải lưu ý những gì?

Hiện nay, tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang có chiều hướng gia tăng. Mặt khác, sử dụng kháng sinh trong một thời gian liên tục cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe. Vì vậy, khi sử dụng kháng sinh, Quý khách nên lưu ý những điều sau đây.

4.1. Tuân theo chỉ định bác sĩ

Sử dụng bất kỳ loại kháng sinh nào cũng cần phải tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách dùng. Tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại kháng sinh tại nhà để tránh gây hại cho sức khỏe.
Không dùng kháng sinh phổ rộng để điều trị các bệnh nhiễm trùng mức độ nhẹ như viêm họng, cảm cúm. Ngoài ra, không sử dụng kháng sinh cho đối tượng phụ nữ đang mang thai và đang cho con bú.

4.2. Không lạm dụng kháng sinh phổ rộng

Tuyệt đối không được lạm dụng kháng sinh, không sử dụng quá liều hoặc quá thời gian quy định. Điều này sẽ đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của người bệnh. Trong trường hợp xuất hiện phản ứng phụ do dùng kháng sinh, hãy nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được xử lý.

4.3. Không tùy ý sử dụng

Kháng sinh có phổ rộng có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai, thuốc chống đông máu…Vì vậy, trước khi muốn sử dụng loại kháng sinh này, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Trên đây là toàn bộ thông tin cơ bản về kháng sinh phổ rộng, bao gồm phân loại, công dụng và lưu ý khi dùng. Sử dụng kháng sinh mang lại hiệu quả tích cực trong việc điều trị bệnh. Tuy nhiên, Quý khách cần hết sức thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định dùng kháng sinh. Mọi vấn đề thắc mắc cần được giải đáp, Quý khách hãy liên hệ với nha khoa Tâm Đức Smile theo 2 cách sau:

• Gọi đến Hotline 19008040 - 0329851079 (Có sử dụng Zalo/Viber).
• Điền thông tin vào bảng sau đây để bác sĩ giải đáp ngay.