Viêm quanh Implant: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

Viêm quanh Implant (Peri-implantitis) là biến chứng nguy hiểm khi trụ cấy ghép bị tấn công bởi mảng bám, vi khuẩn, dẫn đến viêm nướu, chảy máu lợi, thậm chí tiêu xương và mất Implant. Bệnh thường gặp ở người có bệnh nha chu, hút thuốc, tiểu đường hoặc chăm sóc răng miệng kém. Triệu chứng bao gồm nướu sưng đỏ, mủ chảy, hơi thở hôi. Nếu không điều trị bằng cạo vôi, nạo túi, laser, kháng sinh hoặc can thiệp phẫu thuật tái tạo xương/nướu, bệnh có thể gây mất ổn định Implant. Việc phòng ngừa bằng vệ sinh răng miệng, tái khám định kỳ, kiểm soát bệnh nền là yếu tố then chốt giúp duy trì kết quả cấy ghép lâu dài.

1. Nguyên nhân gây viêm quanh Implant

Viêm quanh implant là một biến chứng phổ biến nhưng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ của implant cũng như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Để hiểu rõ cách phòng ngừa và xử lý, trước tiên cần phân tích chi tiết các nguyên nhân gây viêm quanh implant.

1.1. Mảng bám vi khuẩn tích tụ quanh trụ Implant

Nguyên nhân hàng đầu gây viêm lợi quanh implant và túi nha chu quanh implant là sự tích tụ mảng bám vi khuẩn. Sau khi cấy ghép, vùng mô mềm quanh trụ implant thường dễ bị đọng lại thức ăn, đặc biệt khi bệnh nhân chưa quen với việc vệ sinh răng miệng bằng chỉ nha khoa hoặc bàn chải kẽ.

Nếu không được loại bỏ, vi khuẩn sẽ phát triển, hình thành túi nha chu quanh implant, dẫn đến tiêu xương quanh implant. Đây là nguyên nhân chính gây implant lung lay và có thể tiến triển thành implant thất bại.

1.2. Vệ sinh răng miệng kém

Sau khi cấy ghép, bệnh nhân thường chủ quan hoặc vệ sinh không đúng cách. Việc vệ sinh răng miệng kém tạo điều kiện cho mảng bám vi khuẩn bám quanh trụ và abutment implant. Hậu quả là chảy máu lợi quanh implant, viêm mô mềm quanh implant và dần dần dẫn đến mất bám sinh học.

Nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ lệ viêm quanh implant ở bệnh nhân không duy trì chăm sóc implant sau cấy ghép định kỳ cao gấp 3–4 lần so với nhóm tuân thủ lịch khám nha khoa.

1.3. Thói quen xấu: hút thuốc, uống rượu bia

Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất khiến implant thất bại. Nicotine trong khói thuốc làm co mạch, giảm lưu lượng máu đến nướu, khiến mô quanh implant dễ bị viêm và khó lành thương.
Ngoài ra, việc uống rượu bia thường xuyên cũng làm suy giảm hệ miễn dịch tại chỗ, tăng khả năng nhiễm trùng implant và thúc đẩy quá trình tiêu xương quanh implant.

1.4. Bệnh lý toàn thân

Một số bệnh lý nền ảnh hưởng mạnh mẽ đến khả năng tích hợp và duy trì implant:

• Tiểu đường: làm giảm khả năng lành thương, gia tăng nguy cơ viêm nha chu quanh implant.
• Loãng xương: khiến xương hàm yếu, khả năng tích hợp implant kém, dễ dẫn đến implant lung lay.
• Suy giảm miễn dịch: làm cơ thể khó kiểm soát nhiễm trùng, tăng khả năng implant bị nhiễm trùng sau khi cấy.

1.5. Yếu tố phẫu thuật & phục hình

Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân đến từ quy trình kỹ thuật:

• Đặt implant sai vị trí hoặc sai hướng, gây khó khăn trong vệ sinh, tạo điều kiện cho mảng bám vi khuẩn phát triển.
• Phục hình không khít giữa trụ implant và abutment, tạo khe hở cho vi khuẩn trú ngụ.
• Kỹ thuật phẫu thuật không chuẩn cũng làm tăng nguy cơ viêm và biến chứng sau cấy ghép.

2. Dấu hiệu nhận biết viêm quanh Implant

Việc phát hiện sớm dấu hiệu viêm quanh implant đóng vai trò quan trọng để ngăn ngừa biến chứng nặng nề như tiêu xương quanh implant hay implant thất bại. Các dấu hiệu thường chia thành nhiều giai đoạn.

2.1. Triệu chứng sớm

• Lợi đỏ, sưng nề, dễ nhận thấy khi soi gương.
• Chảy máu khi chải răng hoặc dùng chỉ nha khoa.
• Đau nhức quanh implant, đặc biệt khi ăn nhai.
• Viêm lợi quanh implant thường bắt đầu âm thầm, nhưng nếu không xử lý sẽ nhanh chóng tiến triển thành viêm mô mềm quanh implant.

2.2. Triệu chứng tiến triển

• Túi nha chu sâu hình thành quanh implant, làm tăng tích tụ vi khuẩn.
• Implant lung lay do mất bám sinh học.
• Nướu quanh implant có dấu hiệu tụt, lộ phần abutment implant.

2.3. Biểu hiện trên phim X-quang

Chụp X-quang quanh implant cho thấy:

• Tiêu xương quanh implant từng phần hoặc toàn bộ.
• Tụt lợi quanh implant, khiến khoảng cách giữa răng và implant mất cân đối.
• Khi tiêu xương nặng, có thể quan sát được vùng xương mất đi quanh trụ titanium.

2.4. Mức độ nặng

Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng, bệnh nhân có thể gặp:

• Implant bị nhiễm trùng, chảy dịch mủ.
• Đau dữ dội, lan ra toàn bộ vùng hàm.
• Thất bại implant: trụ bị đào thải, lung lay nghiêm trọng, buộc phải tháo bỏ.

3. Cách xử lý và phòng ngừa viêm quanh implant

Viêm quanh implant là một trong những biến chứng implant thường gặp, ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ trụ implant và chức năng ăn nhai. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng tiêu xương quanh implant, mất bám quanh implant có thể dẫn đến implant thất bại. Vì vậy, bệnh nhân cần nắm rõ cả cách xử lý khi viêm đã xảy ra và biện pháp phòng ngừa để bảo vệ kết quả phục hình.

3.1. Xử lý viêm quanh implant

3.1.1. Nạo túi quanh implant, cạo vôi răng

Khi mảng bám vi khuẩn implant tích tụ lâu ngày, chúng tạo thành túi nha chu quanh implant. Bác sĩ sẽ tiến hành cạo vôi răng, loại bỏ cao răng cứng đầu, đồng thời nạo túi quanh implant để làm sạch vùng viêm. Đây là bước đầu tiên và bắt buộc trong quá trình điều trị, giúp giảm viêm lợi quanh implant và hạn chế mất bám sinh học.

3.1.2. Sử dụng kháng sinh và súc miệng kháng khuẩn

Ở giai đoạn viêm tiến triển, ngoài việc làm sạch cơ học, bệnh nhân sẽ được chỉ định kháng sinh (uống hoặc tại chỗ) để kiểm soát vi khuẩn. Kết hợp cùng dung dịch súc miệng kháng khuẩn (chlorhexidine, povidone-iodine) giúp giảm viêm mô mềm quanh implant, hạn chế nhiễm trùng implant và hỗ trợ hồi phục nhanh.

3.1.3. Laser hoặc phẫu thuật nha chu tái tạo xương và mô mềm

Trong trường hợp viêm nặng kèm tiêu xương quanh implant, bác sĩ có thể áp dụng laser nha khoa để loại bỏ vi khuẩn, đồng thời kích thích mô tái tạo. Nếu mức độ tiêu xương lớn, bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật nha chu, ghép xương hoặc tái tạo mô mềm để khôi phục cấu trúc nâng đỡ implant. Đây là kỹ thuật phức tạp nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc duy trì tính ổn định của implant.

3.2. Phòng ngừa viêm quanh implant

3.2.1. Vệ sinh răng miệng đúng cách

Sau khi cấy ghép, bệnh nhân cần duy trì chăm sóc implant sau cấy ghép bằng cách:

• Sử dụng chỉ nha khoa, bàn chải kẽ để loại bỏ mảng bám ở vùng kẽ răng.
• Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm.
• Súc miệng với dung dịch kháng khuẩn theo chỉ định.

Việc giữ nướu quanh implant luôn sạch sẽ giúp ngăn ngừa viêm lợi quanh implant và hạn chế hình thành túi nha chu quanh implant.

3.2.2. Tái khám định kỳ tại nha khoa

Một trong những yếu tố quan trọng để phát hiện sớm viêm quanh implant là thăm khám định kỳ 3 – 6 tháng/lần. Bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ bám quanh implant, tình trạng tiêu xương, đồng thời làm sạch mảng bám bằng dụng cụ chuyên dụng. Đây là bước giúp duy trì implant ổn định lâu dài.

3.2.3. Tránh hút thuốc lá, hạn chế rượu bia

Thói quen hút thuốc lá và uống nhiều rượu bia làm giảm lưu lượng máu đến nướu quanh implant, khiến mô mềm dễ viêm và chậm lành thương. Đồng thời, chúng còn làm tăng nguy cơ implant bị nhiễm trùng và implant lung lay. Vì vậy, bệnh nhân nên kiêng hút thuốc ít nhất 2 – 3 tháng sau cấy implant và hạn chế tối đa về lâu dài.

3.2.4. Tuân thủ hướng dẫn chăm sóc sau cấy implant

Sau phẫu thuật, bác sĩ thường cung cấp hướng dẫn chăm sóc implant chi tiết. Bệnh nhân cần:

• Uống thuốc đúng chỉ định.
• Ăn uống mềm, tránh nhai mạnh tại vùng mới cấy implant.
• Giữ gìn vệ sinh vùng miệng nhưng không tác động mạnh đến vùng phẫu thuật.

Việc tuân thủ nghiêm túc giúp giảm thiểu biến chứng và phòng tránh viêm nha chu quanh implant ngay từ đầu.

Với hơn 17 năm kinh nghiệm cùng mạng lưới hơn 40 chi nhánh trên toàn quốc, Tâm Đức Smile tự hào là điểm đến tin cậy của hàng triệu khách hàng. Sở hữu đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và công nghệ nha khoa hiện đại, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp nha khoa thẩm mỹ an toàn, hiệu quả bền vững và nụ cười khỏe đẹp lâu dài. Hãy liên hệ Hotline 1900.8040 để ĐẶT LỊCH THĂM KHÁM và nhận tư vấn chăm sóc răng miệng toàn diện ngay hôm nay.