Hình ảnh lợi trẻ sắp mọc răng: Dấu hiệu, thứ tự mọc răng và cách chăm sóc đúng

Khi lợi trẻ sắp mọc răng, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy nhiều dấu hiệu như lợi sưng đỏ, phồng rộp hoặc xuất hiện vệt trắng lộ viền răng. Trong giai đoạn này, trẻ sơ sinh có thể biểu hiện quấy khóc, chảy nước dãi, biếng ăn hay sốt nhẹ – những trạng thái rất điển hình khi răng sữa chuẩn bị nhú. Bài viết sẽ giúp bạn nhận diện đúng qua hình ảnh lợi sưng khi mọc răng, hiểu rõ thứ tự mọc răng sữa, cũng như hướng dẫn cách chăm sóc và giảm đau cho bé. Trong bài viết này, Nha khoa Tâm Đức Smile mách bạn cách nhận biết chuẩn xác từng giai đoạn răng nhú thông qua hình ảnh thực tế và chia sẻ mẹo giảm khó chịu an toàn tại nhà.

1. Hình ảnh thực tế lợi sắp mọc răng ở trẻ nhỏ

Việc quan sát hình ảnh lợi trẻ sắp mọc răng là một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu phát triển răng sữa. Dưới đây là những hình ảnh và biểu hiện rõ ràng nhất trong giai đoạn đầu đời này.

1.1. Lợi trắng, phồng rộp – tín hiệu đầu tiên

Khi lợi trẻ bắt đầu có dấu hiệu mọc răng, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy vùng lợi phồng nhẹ, có màu trắng nhạt hoặc hơi đục. Đây là lúc răng sữa chuẩn bị nhú lên, đẩy mô lợi từ bên dưới.

• Lợi trắng ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện ở vị trí răng cửa dưới – nơi răng mọc đầu tiên trong chu trình.
• Bạn có thể cảm nhận phần lợi hơi cứng khi chạm vào, bé có thể tỏ ra khó chịu khi bạn chạm vào vùng này.

Lợi trắng, phồng rộp là dấu hiệu mọc răng ở trẻ

1.2. Hình ảnh nướu sưng đỏ và dấu hiệu nhú răng

Bước sang giai đoạn tiếp theo, lợi sẽ chuyển sang màu đỏ sậm, có khi nổi gân xanh nhẹ và sưng to hơn bình thường. Nhiều phụ huynh có thể nhìn thấy một điểm trắng nhỏ xuất hiện – đó chính là chóp răng chuẩn bị nhú.

• Những hình ảnh nướu sưng đỏ này đi kèm cảm giác đau, khiến bé quấy khóc nhiều hơn.
• Một số trẻ còn có hiện tượng chảy máu nhẹ ở lợi – dấu hiệu bình thường do áp lực răng trồi lên.

Nướu trẻ sưng đỏ và có nhú răng là dấu hiệu trẻ sắp mọc răng

1.3. So sánh hình ảnh lợi bình thường và sắp mọc răng

Khi so sánh lợi bình thường và lợi sắp mọc răng, bạn có thể thấy:

• Lợi bình thường: Mềm, màu hồng nhạt, không có dấu hiệu căng phồng.
• Lợi sắp mọc răng: Phồng nhẹ hoặc sưng đỏ, có điểm trắng hoặc bóng lên rõ rệt.

Việc quan sát kỹ vùng lợi hàng ngày là cách tốt để bạn theo dõi tiến trình mọc răng và chuẩn bị các bước chăm sóc phù hợp.

So sánh lợi trẻ bình thường và lợi trẻ sắp mọc răng

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ sắp mọc răng

Không chỉ thông qua hình ảnh, các biểu hiện bên ngoài cũng giúp bạn dễ dàng nhận ra giai đoạn mọc răng đang tới gần. Dưới đây là những dấu hiệu mọc răng sữa phổ biến nhất mà hầu hết các bé đều gặp.

2.1. Chảy nước dãi liên tục

Một trong những dấu hiệu dễ thấy nhất chính là chảy nước dãi quá nhiều – còn gọi là tăng tiết nước bọt. Đây là phản xạ tự nhiên khi lợi bị kích thích và phản ứng lại với sự xâm nhập của răng sữa.

• Bạn có thể thấy cổ áo, gối, khăn của bé bị ướt thường xuyên, ngay cả khi bé không ăn uống gì.
• Nước dãi nhiều có thể gây hăm da quanh miệng, vì vậy bạn nên lau khô thường xuyên và bôi kem bảo vệ da nhẹ dịu.

2.2. Bé hay cắn đồ, gãi lợi

Khi lợi sưng đau, bé thường ngứa và khó chịu, dẫn đến việc ngậm tay, cắn gặm đồ vật liên tục.

• Đây là lúc bạn nên chuẩn bị vòng ngậm lạnh hoặc đồ chơi mềm giúp bé giảm cảm giác ngứa.
• Cắn đồ vật cứng có thể khiến lợi rách nếu không để ý, nên ưu tiên các sản phẩm chất liệu an toàn cho nướu.

2.3. Bé quấy khóc, mất ngủ

Đau lợi do răng mọc là cảm giác âm ỉ, kéo dài, khiến nhiều bé khó chịu cả ngày lẫn đêm. Bé có thể:

• Khó ngủ, ngủ không sâu giấc, thường xuyên tỉnh dậy giữa đêm.
• Quấy khóc, đòi bế suốt, nhất là vào các thời điểm buổi chiều – tối.

Bạn có thể massage nhẹ vùng lợi, vỗ về, bế ru bé ngủ, hoặc dùng gel hỗ trợ mọc răng theo chỉ định của bác sĩ.

2.4. Sốt nhẹ và tiêu chảy nhẹ

Đây là những triệu chứng phổ biến nhưng dễ bị nhầm lẫn với bệnh lý khác.

• Sốt nhẹ (37.5–38.3°C) thường là phản ứng viêm tự nhiên khi răng trồi lên.
• Tiêu chảy nhẹ xảy ra khi bé nuốt nhiều nước dãi hoặc bị rối loạn tiêu hóa nhẹ do thay đổi sinh lý.

Tuy nhiên, nếu bé sốt cao, tiêu chảy nhiều lần, bỏ bú hoặc nôn ói, bạn nên đưa bé đến bác sĩ ngay, vì đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý không liên quan đến mọc răng.

Trẻ có thể quấy khóc, mất ngủ, sốt nhẹ khi sắp mọc răng

3. Thứ tự và thời điểm mọc răng sữa ở trẻ

3.1 Trẻ bao nhiêu tháng thì bắt đầu mọc răng?

Thông thường, trẻ bắt đầu mọc răng sữa từ khi được khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, mỗi bé có thể có tốc độ phát triển khác nhau. Một số bé mọc răng sớm từ tháng thứ 4, trong khi những bé khác có thể đợi đến 10–12 tháng mới thấy chiếc răng đầu tiên.

Lúc này, lợi trẻ thường có dấu hiệu sưng nhẹ, hơi đỏ hoặc trắng mờ do răng sữa chuẩn bị nhú lên. Bé có thể chảy nước dãi nhiều hơn, thích nhai mọi thứ và hay quấy khóc vào ban đêm – những dấu hiệu sắp mọc răng điển hình mà bạn nên quan sát.

3.2 Thứ tự mọc răng sữa tiêu chuẩn

Hiểu được thứ tự mọc răng sữa sẽ giúp bạn chủ động theo dõi quá trình phát triển của bé. Dưới đây là trình tự mọc răng theo chuẩn dinh dưỡng nhi khoa:

• 6–10 tháng: Hai răng cửa giữa hàm dưới mọc trước tiên.
• 8–12 tháng: Hai răng cửa giữa hàm trên tiếp theo.
• 9–13 tháng: Hai răng cửa bên hàm trên mọc.
• 10–16 tháng: Hai răng cửa bên hàm dưới xuất hiện.
• 13–19 tháng: Mọc răng hàm đầu tiên ở cả hai hàm.
• 16–22 tháng: Hai răng nanh dần nhú.
• 23–33 tháng: Răng hàm thứ hai mọc sau cùng.

Tính đến 30–36 tháng, đa số trẻ đã mọc đủ 20 chiếc răng sữa – hoàn thiện hàm răng sữa đầy đủ để hỗ trợ ăn nhai và phát triển ngôn ngữ.

3.3 Khi nào cần đi khám nếu răng mọc chậm?

Nếu sau 12 tháng tuổi mà bé chưa có răng đầu tiên, bạn nên đưa bé đi khám nha khoa để kiểm tra. Một số nguyên nhân khiến răng mọc chậm có thể bao gồm:

• Thiếu canxi hoặc vitamin D
• Suy dinh dưỡng kéo dài
• Yếu tố di truyền
• Một vài trường hợp hiếm gặp liên quan đến rối loạn hormone tăng trưởng hoặc bất thường bẩm sinh

Bạn có thể quan sát thêm các dấu hiệu răng không mọc đúng lịch, ví dụ như lợi không sưng, không trắng, bé không biểu hiện khó chịu hay đau, thì khả năng cao bé đang gặp chậm mọc răng sinh lý và cần được theo dõi.

Nên đưa trẻ đi khám nếu sau 12 tháng tuổi vẫn chưa có dấu hiệu mọc răng

4. Cách chăm sóc lợi và giảm đau cho trẻ mọc răng

4.1 Vệ sinh miệng hằng ngày bằng gạc mềm

Ngay cả khi bé chưa mọc răng, chăm sóc lợi đúng cách là điều rất quan trọng. Bạn nên:

• Dùng gạc mềm sạch (loại chuyên dùng cho trẻ sơ sinh) nhúng vào nước ấm, nhẹ nhàng lau quanh lợi – lưỡi – má trong của bé sau mỗi lần bú.
• Khi răng bắt đầu nhú, bạn có thể chuyển sang bàn chải silicon mềm để làm sạch răng mà không gây đau.

Thói quen vệ sinh khoang miệng từ sớm giúp ngăn ngừa vi khuẩn tích tụ ở lợi – nguyên nhân chính gây viêm lợi, hôi miệng và khiến bé khó chịu trong thời gian mọc răng.

4.2 Dùng vòng ngậm lạnh và massage nhẹ nhàng

Để giảm cảm giác ngứa lợi hoặc đau rát, bạn có thể:

• Dùng vòng ngậm lạnh chuyên dụng cho trẻ nhỏ (bảo quản trong ngăn mát, không để ngăn đá).
• Trước khi cho bé ngậm, nhớ vệ sinh kỹ để đảm bảo an toàn.
• Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng ngón tay sạch (hoặc đeo gạc silicon) massage nhẹ nhàng lên lợi cho bé – điều này giúp làm dịu vùng lợi sưng và kích thích tuần hoàn máu, hỗ trợ quá trình mọc răng dễ dàng hơn.

4.3 Thực phẩm nên – không nên ăn giai đoạn mọc răng

Giai đoạn mọc răng có thể khiến bé biếng ăn do lợi đau và mệt mỏi. Bạn nên ưu tiên:

• Thực phẩm mềm, nguội, dễ nuốt như cháo loãng, súp rau củ, sinh tố, sữa chua không lạnh.
• Các loại trái cây chín mềm như chuối, lê, đu đủ hoặc bơ.
• Thực phẩm giàu canxi và vitamin D: sữa, phô mai, cá hồi, trứng luộc.

Ngược lại, nên tránh:

• Đồ ăn quá nóng hoặc lạnh sâu
• Thức ăn cứng như bánh quy, trái cây chưa chín
• Đồ ngọt và nước có gas, dễ làm răng sữa bị sâu từ sớm

Bổ sung dinh dưỡng phù hợp trong giai đoạn mọc răng sẽ giúp bé khỏe mạnh, phát triển răng đều và đẹp hơn.

Nên cho trẻ ăn thực phẩm mềm, nguội, dễ nuốt trong thời gian mọc răng

5. Những thắc mắc thường gặp khi trẻ mọc răng

5.1. Mọc răng có gây sốt cao không?

Mọc răng là một trong những giai đoạn phát triển quan trọng của trẻ, và sốt nhẹ thường là phản ứng phổ biến trong quá trình này. Tuy nhiên, sốt cao trên 38,5 độ C thường không phải do mọc răng đơn thuần mà có thể liên quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm tai giữa hoặc các bệnh lý khác.

Nếu bạn thấy trẻ sốt cao kéo dài hơn 2 ngày, kèm theo các biểu hiện như phát ban, tiêu chảy nặng, bỏ bú hoàn toàn, hãy đưa bé đến cơ sở y tế để kiểm tra kỹ lưỡng. Đừng chủ quan cho rằng mọc răng gây sốt cao, vì điều đó có thể khiến bạn bỏ lỡ thời điểm điều trị bệnh sớm cho con.

5.2. Bao lâu thì răng nhú sau khi lợi sưng?

Thông thường, lợi trẻ sưng lên khoảng 3–7 ngày trước khi răng sữa nhú ra ngoài. Trong giai đoạn này, bạn có thể quan sát thấy:

• Lợi trắng hoặc phồng nhẹ
• Bé có xu hướng ngứa nướu, cắn đồ vật
• Có thể xuất hiện chảy dãi nhiều hơn bình thường

Tùy vào cơ địa mỗi bé mà thời gian răng trồi lên sau khi lợi sưng sẽ khác nhau. Một số bé mọc răng nhanh, chỉ sau 2–3 ngày, trong khi bé khác có thể chờ đến 1 tuần. Nếu lợi sưng kéo dài trên 10 ngày mà không thấy răng, bạn nên cho bé đi khám để loại trừ nguy cơ răng mọc lệch hoặc răng mọc ngầm.

5.3. Cần đưa trẻ đi khám khi nào?

Không phải trường hợp mọc răng nào cũng cần đưa trẻ đi khám, nhưng có một số dấu hiệu bất thường mà bạn nên chú ý:

• Sốt cao liên tục, không đáp ứng với thuốc hạ sốt
• Lợi sưng to bất thường, có mủ hoặc mùi hôi
• Bé bỏ ăn, bú kém trong nhiều ngày
• Có biểu hiện khóc thét, quấy khóc dữ dội
• Không thấy răng nhú sau hơn 10–14 ngày lợi sưng

Ngoài ra, nếu thứ tự mọc răng sữa của trẻ có dấu hiệu lệch chuẩn, hoặc bạn muốn kiểm tra xương hàm – nướu phát triển bình thường hay không, hãy đến các nha khoa uy tín để được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa Nhi.

Trẻ sốt cao liên tục, lợi sưng to bất thường có mủ hoặc mùi hôi thì cần đến gặp bác sĩ ngay

6. Kết luận: Mẹ nên làm gì khi thấy lợi bé sắp mọc răng?

Giai đoạn mọc răng là một cột mốc phát triển quan trọng, đòi hỏi bạn cần quan sát sát sao và chăm sóc đúng cách. Dưới đây là những điều bạn nên ghi nhớ:

• Tóm tắt các dấu hiệu nhận biết: Lợi sưng đỏ hoặc trắng, bé cắn đồ, chảy dãi nhiều, có thể sốt nhẹ.
• Chăm sóc cơ bản: Dùng khăn/gạc sạch lau miệng, massage nướu nhẹ nhàng, cho bé dùng vòng ngậm lạnh, bổ sung nước và dinh dưỡng mềm, mát.
• Lưu ý sức khỏe tổng thể: Theo dõi biểu hiện của bé, đừng chủ quan nếu có dấu hiệu bất thường.
• Gợi ý chụp ảnh lợi trẻ định kỳ để dễ dàng theo dõi quá trình mọc răng và tiện đối chiếu nếu có bất thường xảy ra.
• Đưa bé đi khám răng nếu có biểu hiện như sốt cao, lợi viêm tấy, mủ trắng hoặc quá trình mọc răng kéo dài bất thường.

Bạn chính là người đồng hành tuyệt vời nhất của con trong những năm tháng đầu đời. Hãy yêu thương và quan sát thật kỹ từng thay đổi nhỏ nhất – bởi mỗi chiếc răng nhú lên cũng là dấu hiệu cho một bước trưởng thành mới.

Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.